2.2. De kansen van het digitale decennium van...

2.2. De kansen van het digitale decennium van Europa benutten

De COVID-19-pandemie heeft de digitale transformatie van onze samenlevingen versneld en het belang van digitale technologieën voor de toekomstige economische groei van Europa nog eens benadrukt. Digitalisering verandert de manier waarop mensen studeren, werken en contact onderhouden. Tegelijkertijd stelt digitalisering ondernemers in staat een eigen zaak te starten en uit te bouwen, ongeacht waar zij wonen. Dit levert in heel Europa en wereldwijd nieuwe markten, investeringen en banen op. We moeten ervoor zorgen dat iedereen actief aan deze transformatie kan deelnemen en daarvan kan profiteren. Een eerlijke digitale transitie kan het innoverend vermogen en de productiviteit van de EU-economie vergroten en nieuwe kansen bieden voor mensen en bedrijven.

Het door de Commissie voorgestelde digitale kompas 9 bevat de digitale doelstellingen van de Unie voor 2030. Zij bestrijken vier brede gebieden: de ontwikkeling van digitaal onderwijs, digitale vaardigheden en digitale competenties, veilige en duurzame digitale en connectiviteitsinfrastructuur, de digitale transformatie van bedrijven en de digitalisering van overheidsdiensten en onderwijsstelsels. Om deze doelstellingen te verwezenlijken zullen we meer moeten investeren in belangrijke digitale technologieën, zoals cyberbeveiliging, cloudcomputing, artificiële intelligentie, dataruimten, blockchain- en kwantumcomputing en halfgeleiders en in de bijbehorende vaardigheden. In een recent voorstel voor een traject naar het digitale decennium 10 worden de digitale doelstellingen voor 2030 bevestigd en wordt aangegeven hoe deze kunnen worden bereikt.

Om de digitale transformatie van de Unie tot stand te brengen, werd de extra investeringsbehoefte in 2020 geraamd op ongeveer 125 miljard EUR per jaar 11 . Daarbij gaat het onder meer om investeringen in digitale infrastructuur, digitale vaardigheden en geavanceerde technologieën; andere dimensies, zoals digitale overheidsdiensten, zijn buiten beschouwing gelaten. Tabel 3 bevat een analyse van die investeringskloof tot 2030 per gebied.

Tabel3: Extra jaarlijkse investeringsbehoeften voor de digitale transformatie (miljard EUR)

Bron: diensten van de Commissie, gebaseerd op tabel 2 van SWD(2020) 98 final. 12 De getallen zijn afgerond.

Hoewel het grootste deel van de investeringen voor de digitale transformatie afkomstig zal zijn van de particuliere sector, zal ook de overheid in actie moeten komen om particuliere investeringen aan te trekken en marktfalen te helpen corrigeren. Het programma van beleidshervormingen op EU-niveau is gericht op de totstandbrenging van een digitale eengemaakte markt die de grondrechten van gebruikers beschermt, bedrijven een gelijk speelveld biedt en de invoering en uitrol van digitale technologieën door het bedrijfsleven en met name kmo’s vergemakkelijkt. Dit is bijvoorbeeld de doelstelling van de EU-strategie inzake cyberbeveiliging 13 , de Europese digitale identiteit 14 , het Europees actieplan voor democratie 15 , de verordening inzake platformen voor bedrijven 16 en de verordening inzake geoblocking 17 . Bovendien heeft de Commissie horizontale en sectorale strategieën vastgesteld om de totstandbrenging van een eengemaakte datamarkt te bevorderen. De onlangs gestarte structurele dialoog over digitaal onderwijs en digitale vaardigheden moet leiden tot meer toezeggingen van de lidstaten, de investeringen, hervormingen en resultaten op dit gebied bevorderen en input opleveren voor toekomstige EU-maatregelen.

Europa wil een voortrekkersrol spelen bij het vaststellen van mondiale normen die waarborgen dat mensen bij de digitale transitie centraal staan. De digitale technologieën en diensten die mensen gebruiken, moeten voldoen aan het toepasselijke rechtskader en in overeenstemming zijn met de rechten en waarden van de Unie. De Unie speelt een voortrekkersrol bij de regulering van de digitale ruimte, bijvoorbeeld door middel van de wet inzake digitale diensten 18 en de wet inzake digitale markten 19 , en meer recentelijk met betrekking tot artificiële intelligentie, door een voorstel te doen voor een richtlijn over het verbeteren van de arbeidsomstandigheden bij platformwerk 20 en een verklaring over digitale rechten en beginselen 21 . Door het voortouw te nemen, bevordert Europa ook zijn waarden wereldwijd. In dezelfde geest speelt de EU een centrale rol bij de onderhandelingen die in het kader van de Wereldhandelsorganisatie worden gevoerd om het multilaterale internationale kader voor digitale handel vast te stellen.